Hymnologie

De hymnologie is één van de meest boeiende wetenschappen. Ik ken geen enkel ander vakgebied dat zo internationaal, interconfessioneel en interdisciplinair is. Bij het bestuderen van het geestelijke lied komen musicologische, theologische, filologische, bibliografische en typografische aspecten aan de orde (en zelfs een keer cinematografische; zie de pagina De Titanic en het kerklied). Maar uiteindelijk laat de betekenis van een goed kerklied zich niet beter samenvatten dan in een beroemde uitspraak van Luther. Sinds mijn conservatoriumstudie kerkmuziek bij Frits Mehrtens is het vak mij altijd blijven boeien.

Artikelen

In de loop der jaren heb ik in verschillende periodieken kortere en langere artikelen gepubliceerd over allerlei kerkliederen: korte bijdragen in kerkbladen, langere en meer diepgaande besprekingen in tijdschriften als Muziek & Liturgie (zie voettekst). Ook in het IKON-radioprogramma Liturgie & Kerk- muziek heb ik vaak hymnologische onderwerpen behandeld. Op deze website worden ze verzameld en waar nodig verbeterd en aangevuld. De digitale vorm waarin de artikelen nu verschijnen geeft uiteraard meer mogelijkheden dan de gedrukte versie: ik heb er o.a. klinkende muziekvoorbeelden, links naar andere websites en downloadbare PDF-bestanden van liedbewerkingen aan toegevoegd. De verzameling wordt voortdurend uitgebreid; raadpleeg daarvoor de lijst Liederen A-Z. Een sterke nadruk ligt op liederen uit de recente geschiedenis. Als leerling van Frits Mehrtens heb ik de ontstaans- geschiedenis van veel gezangen van nabij meegemaakt. In de rubriek Varia zijn verschillende artikelen te vinden over andere onderwerpen, zoals koor- en orgelbewerkingen van kerkliederen (zie bijv. BWV 679), liturgische aspecten, bijbelvertalingen etc. Curriculum vitae van Wim Kloppenburg: zie wikipedia. Kritische kanttekeningen, vragen of opmerkingen bij de inhoud van deze website stel ik zeer op prijs. Uw e-mail kunt u sturen naar wkloppenburg[at]xs4all.nl
Homepage

Verzamelde hymnologische artikelen

© Wim Kloppenburg. Laatste update 14 april 2024.
Made with Xara Web Designer+
Organist en Eredienst, maandblad van de Gereformeerde Organistenvereniging GOV, later GOV – Vereniging van Kerkmusici (VvKM). Muziek & Liturgie, opvolger van Organist en Eredienst in een nieuwe vorm en onder een nieuwe naam (januari 2002). Het Orgel, maandblad van de Ned. Organistenvereniging NOV, vanaf 1990 ‘koninklijk’ (KNOV). GOV en KNOV fuseerden in januari 2009 tot KVOK: Koninklijke Vereniging van Organisten en Kerkmusici. Beide tijdschriften bleven bestaan: M&L verschijnt in de even, HO in de oneven maanden (voor de geschiedenis van de verenigingen zie www.kvok.nl/historie/)
bladeren
bladeren
Wim Kloppenburg  Hymnologie

Lay-out

In de bruine band onder de kop staat aan de linkerkant steeds de titel van de betreffende pagina of de eerste regel van het besproken lied. Rechts staan, indien van toepassing, de makers van de tekst, de vertaling en de melodie, en verder de belangrijkste Nederlandstalige liedbundels waarin het lied te vinden is: LB = Liedboek – Zingen en bidden in huis en kerk, 2013 LbK = Liedboek voor de Kerken, 1973 GvL = Gezangen voor Liturgie, 1996 OKG = Oud-Katholiek Gezangboek, 1990, editie 2006 TT = Tussentijds, 2005. Aanvullend liedboek bij het LbK ZG1 t/m ZG8 = Zingend Geloven, 1981-2004 ZJ = Zingt Jubilate, 2006 In de grijze strook in de voet van de pagina staan steeds tijdschrift en datum van de eerste publicatie van de tekst. De meest voorkomende periodieken zijn als volgt afgekort: O&E = Organist en Eredienst M&L = Muziek & Liturgie HO = Het Orgel

Compatibiliteit

De website is getest op verschillende platforms en met ver- schillende schermformaten. Het formaat is niet responsive, dat zou bij de drie- of vierkoloms tekstvergelijking van een lang lied weinig zin hebben (zie bijv. Jeruzalem mijn vaderstad). Wel is er steeds gestreefd naar een zo goed mogelijke leesbaar- heid, ook bij tablets, iPads, en niet al te kleine telefoonscher- men. Bijna alle muziekvoorbeelden kunnen vergroot worden bij een goede resolutie. Om de pagina’s overzichtelijk te houden, heb ik extra informa- tie en aanvullende muziekvoorbeelden soms ‘verstopt’ onder links, herkenbaar aan onderstreepte woorden.

Bladeren

Voor wie graag een beetje door een website bladert om te zien wat er van haar of zijn gading is, kan gebruikmaken van de bladerknoppen rechtsboven en rechtsonder. Je hoeft dan niet steeds terug naar de inhoudsopgave.

Contact

Kritische kanttekeningen, vragen of opmerkingen bij de inhoud van deze website stel ik zeer op prijs. Uw e-mail kunt u sturen naar wkloppenburg[at]xs4all.nl
1. Jesus Christus, unser Heiland, der den Tod überwand, ist auferstanden, die Sünd hat er gefangen. Kyrie eleison.
2. Der ohn Sünden war geboren, trug für uns Gottes Zorn, hat uns versöhnet, daß Gott uns sein Huld gönnet. Kyrie eleison.
3. Tod, Sünd, Leben und auch Gnad, alls in Händen er hat; er kann erretten alle, die zu ihm treten. Kyrie eleison.
Der Text des Liedes ist vielleicht der genialste des ganzen Gesangbuchs: in welchem anderen ist in drei knappen Vierzeilern die ganze Fülle und Unbegreiflichkeit der biblischen Botschaft zum Ausdruck gebracht? Dieses Lied sollte zum festen Bestand österlichen Singens gehören. Hans Rudolf Siemoneit
Ein Lobgesang auf das Osterfest
Siemoneits grote bewondering voor vorm en inhoud van bovenstaand Paaslied werd blijkbaar niet gedeeld door de redactie van het Liedboek. Gelukkig staat het wél in het Liedboek voor de Kerken (Gezang 204); zie de betreffende pagina op deze website.